Cứ mỗi khi có dịp được nghỉ vài ngày, mấy đứa con tôi nằng nặc đòi về quê nội miệt Bến Tre để thưởng thức món cá bống dừa kho tộ với nước dừa tươi.

Món ăn rất khó tìm kiếm ở chốn thị thành ngay cả ở các nhà hàng, quán ăn. Mẹ tôi kể: Không đâu có cá bống dừa ngon, săn chắc, thơm lừng, béo ngậy như ở Bến Tre.

Điều rất lạ là người ta không thể nuôi trong ao mương nhà như những loại thủy sản khác mà chỉ bắt chúng trên những mương rạch nước chảy xiết; nhiều bóng râm.

Đặc biệt hơn, ở quê tôi muốn bắt chúng thì dùng mồi là con bà chằn (có nơi gọi là con lư) và dụng cụ bắt gọi là sà di (có nơi gọi là lọp, lờ...).

Cách chế biến cũng rất đơn giản với các nguyên liệu: cá bống dừa, nước màu, dừa xiêm, hành, tỏi, hạt nêm... dụng cụ nấu phải là chiếc ơ đất (tộ, nồi đất) mới có hương vị đặc biệt. Nhiên liệu nấu phải là củi than đước mới là đúng cách.

Mẹ tôi bắt đầu món này bằng cách làm sạch cá để ráo nước khoảng 10 phút, sau đó trộn cá với hành, tỏi, ớt, nước mắm... Sau 30 phút ướp cá, chúng được cho vào ơ đất và bắt đầu đun lên.

Lúc này mẹ tôi mới cho vào nồi một ít mỡ heo (không dùng dầu ăn) và trộn đều cá để chúng chín đều, thịt bắt đầu săn chắc rất đẹp mắt.

Công đoạn tiếp là cho tiêu hạt vào ơ đất để tạo mùi vừa cay, vừa thơm. Khoảng 15 phút sau thì cho nước dừa xiêm vào để cá thấm nước dừa vào thịt. Lúc này lửa được giảm xuống tối đa chỉ còn liu riu và 10 phút sau là nhấc xuống.

Món cá bống dừa kho tộ càng thêm ngon khi mẹ tôi cho thêm cù nèo, bông súng, đậu rồng... để chấm với nước cá.

Ngon. Chân chất. Dân dã. Đậm đà. Khó quên. Luôn gợi nhớ về cội nguồn. Đó là cảm giác của tôi cùng gia đình mỗi lúc về quê.

ST.