Tôi là một nàng dâu.

Tôi sinh ra là để phục vụ các nàng

dâu.

Tôi còn phục vụ những người đã là

nàng dâu, đang là nàng dâu, và cả

những người có những điều muốn

tâm sự về nàng dâu.

***

Tôi tự hào mình là người thành đạt

vào thời kỳ khủng hoảng kinh tế. Khi

nhiều người còn chấp chới, chênh

vênh giữa bờ vực phá sản thì công

ty của tôi lại lên như diều gặp gió.

Tôi, ba mươi tuổi, hiện là Chủ tịch

tập đoàn Nàng Dâu. Công ty của tôi

là một công ty truyền thông mới

nổi, trước đây, nếu như Việt Nam

có ba mạng điện thoại lớn, vững

như kiềng ba chân là Vinaphone -

được các công nhân viên chức dùng

điện thoại từ lâu quen dùng, hay

những doanh nhân, giáo viên, bác

sỹ... thì Viettel - lại được sự tin

dùng của học sinh, sinh viên, công

nhân, bộ đội... trong khi đó khách

hàng của Mobiphone khá đa dạng,

nhưng không như công ty của tôi,

công ty chuyên cung cấp dịch vụ

mạng cho những người đang làm

dâu, đã làm dâu, thậm chí cả những

người sắp làm dâu. Sự có mặt, phát

triển, vững mạnh của công ty tôi

khiến những đối thủ cạnh tranh

phải giật mình nể phục, thay vì

kiềng ba chân ngày trước, mạng

điện thoại Việt Nam xuất hiện thêm

một chiếc chân thứ tư, vững vàng

như bàn thạch với cái chân thứ tư

là Tập đoàn Nàng Dâu.

Công ty của tôi, bắt đầu với một

nhóm thành viên - tôi và hai người

bạn. Công việc hàng ngày của tôi là

nghe điện thoại.

Cuộc gọi lúc năm giờ sáng:

"Alo, tổng đài Nàng Dâu xin nghe."

"Alo, chị ơi. Em mới về nhà chồng,

nhưng cả tuần nay rồi mẹ chồng

không hài lòng với em. Em nấu gì bà

cũng chê. Thịt bò bà bảo dai, thịt

lợn bà bảo mỡ, thịt gà vịt bà bảo

nuôi công nghiệp ăn lại thêm bệnh,

ăn cá bà lại bảo xương, ăn trứng thì

bảo ăn trứng giả, nấu gì bà cũng

không ăn. Chồng em thì bảo dạo

trước bà không như vậy. Em chẳng

biết phải làm sao nữa."

Nghe cuộc điện thoại ấy, tôi biết

ngay đó là Ngân, nàng dâu mới của

cái ngõ nhỏ này. Chẳng là dạo trước

ngồi trà đá vỉa hè, tôi cũng có nghe

lỏm được cuộc nói chuyện rôm rả

của mấy bà cụ trong ngõ. Chuyện

của các cụ hay lắm, toàn những

chuyện làm thế nào để con dâu

ngoan hiền, rồi cả cách làm khó con

dâu.

"Ừ, vấn đề của em có vẻ nan giải

nhỉ. Thế chồng em còn phản ứng gì

khác không? Có bênh vực em

không?"

"Cũng có chị ạ, anh ấy cũng nói với

mẹ để dần dần rồi em quen việc

bếp núc, nhưng cụ cứ gạt đây đẩy."

"Ừ, thế em thử thế này. ...."

"Vâng, để em thử."

Ngân cúp máy, có lẽ là đi chợ. Còn

tôi vùi đầu vào chăn ngủ tiếp.

Cuộc gọi lúc bảy giờ tối.

"Alo, tổng đài Nàng Dâu xin nghe."

"Alo, chị ạ, em là người gọi điện lúc

sáng này. Chị tài thật đấy, mẹ chồng

em hôm nay không còn khắt khe với

em như mấy hôm vừa rồi nữa. Em

cảm ơn chị nhé."

Ngân cúp máy còn tôi thì thở phào.

Không ngờ chiêu tôi giúp Ngân lại

có hữu ích. Tôi chỉ bảo Ngân và

chồng nói khéo để chồng Ngân nấu

cơm, còn Ngân thì rủ mẹ chồng đi

bách bộ vài vòng ở công viên gần

nhà, rồi tâm sự, nói chuyện. Chỉ là,

mẹ chồng và nàng dâu không chịu

bình tĩnh nói chuyện với nhau mà

thôi. Mà, nếu con trai nấu cơm, thì

có mẹ nào chê không ngon bao giờ.

Khi mới mở công ty, cả tuần tôi chỉ

nhận dăm bảy cuộc điện thoại. Tôi

làm việc khá nhàn nhã và thoải mái

vì tôi và nhóm thành lập công ty đã

xác định lỗ trong thời gian đầu.

Chúng tôi không có nhiều vốn nên

ban đầu chỉ thuê được một căn nhà

vừa làm chỗ ở, vừa là công ty, trên

tầng cao nhất đặt một cột sóng nhỏ

bé, thấp lè tè để phát sóng cho

mạng di động Nàng Dâu. Trong một

tháng đầu, chúng tôi phát miễn phí

mỗi ngày một chiếc điện thoại cục

gạch 110i của Nokia, nhập từ Tàu,

vừa rẻ, vừa dễ dùng. Mỗi lần phát

điện thoại, thằng Long cố nặn ra nụ

cười tươi nhất, mặc dù nó đang xót

tiền ghê gớm. Mỗi lần thấy gương

mặt ấy, tôi lại bị ám ảnh bởi sự

thua lỗ, nhưng tôi nhanh chóng vùi

lấp sự tự ti bằng nụ cười tự tin

chiến thắng, tôi tin mình sẽ thành

công.

Tôi là một người không có những

thành công ban đầu trong sự

nghiệp. Tôi mất hai năm để thi vào

đại học, thời gian ôn thi, tôi vừa

làm thêm vừa học hành. Có công

mài sắt có ngày nên kim. Sau hai

năm ròng ở Hà Nội, tôi đỗ đại học.

Nhưng đỗ vào đại học mới chỉ là

bước đầu của khó khăn, bốn năm

miệt mài mài mòn đũng quần trên

ghế nhà trường, tôi có được tấm

bằng cử nhân khá cứng ngành tâm

lý học. Tôi đã thử làm nhiều việc, từ

phục vụ bàn, đến trực điện thoại

tổng đài, cuối cùng tôi tạm yên vị

với công việc tư vấn viên tại một

trung tâm tư vấn tâm lý tư nhân.

Lương tháng năm triệu, nhưng

lượng công việc thì đồ sộ, áp lực

công việc lại quá lớn. Xã hội càng

phát triển thì con người càng bận

rộn, họ sống nhanh hơn và cũng

nhanh chóng mệt mỏi hơn. Họ thay

vì đến Spa chăm sóc sắc đẹp, có

nhiều người đã tìm đến trung tâm

tư vấn tâm lý để giải toả những

căng thẳng trong cuộc sống và công

việc, những người ấy đa phần là

những nàng dâu. Chuyện nàng dâu

thì nhiều lắm, nàng dâu mẹ chồng,

nàng dâu bố chồng, nàng dâu em

chồng, nàng dâu với họ hàng nhà

chồng, đôi khi, là cả nàng dâu và

chồng. Ngày xưa, làm dâu vất vả

một thì ngày nay làm dâu vất vả

mười. Vậy mà, chẳng mấy ai chịu

lắng nghe những nàng dâu.

Làm dâu trăm họ nên tôi thấu hiểu

những vất vả, nhọc nhằn của những

nàng dâu. Tôi nói ý tưởng của mình

với hai cậu bạn thân - Long và

Tuấn, một người học viễn thông,

một người học kinh tế. Sau nhiều

ngày bàn bạc và tìm hiểu, chúng tôi

xoay tứ tung, xoay nam xoay bắc,

được một số vốn không nhỏ, nếu

như vụ kinh doanh này đổ bể, chắc

cả ba chúng tôi chỉ còn đường nhảy

lầu tự tử. và mọi việc bắt đầu được

thực hiện. Long và Tuấn nghiên cứu

về mảng kinh doanh, cột sóng, sim

điện thoai còn tôi thì tìm địa bàn

hoạt động và điều tra tình hình mẹ

chồng nàng dâu ở khu vực đó qua

việc hóng hớt ở các quán trà đá góc

phố.

Ban đầu, chúng tôi tặng miễn phí

điện thoại và sim, mỗi ngày một

cặp, đương nhiên là chỉ tặng cho

những nàng dâu, những người mang

chứng minh thư, giấy đăng ký kết

hôn bản photo có công chứng thì

mới được nhận quà khuyến mãi.

Mà, dường như, phàm là phụ nữ thì

thích những thứ khuyến mãi, dù

không biết mình có cần thứ đó hay

không. Sau ba ngày đầu, chúng tôi

cho không ba chiếc điện thoại mà

không nhận được một cuộc gọi nào

cả. Mãi đến ngày thứ tư, tôi nhận

được cuộc điện thoại của Ngân vào

sáng sớm. Tiếng lành đồn gần, tôi

bắt đầu nhận được hai rồi ba rồi

nhiều hơn những cuộc gọi. Còn giờ

đây, chín mươi triệu người Việt Nam

thì có hơn ba mươi triệu người sử

dụng mạng Nàng Dâu, họ gọi cho

nhau nói chuyện, họ nhắn tin buôn

dưa lê, và họ gọi điện cho tổng đài

để nẩu cháo điện thoại, dù cước phí

gọi cho tổng đài của mạng Nàng

Dâu đắt gấp ba lần so với các mạng

điện thoại khác.

Cuối giờ chiều

"Alo. Tổng đài Nàng Dâu xin nghe."

"Chị ơi! Em xin lỗi, nhưng em không

chịu được nữa rồi. Mẹ chồng em ý,

cả ngày từ sáng tới tối làm đỏm,

chiều chiều đi khiêu vũ ngoài công

viên, thế mà hôm nay em đi ăn cưới

đứa em, mặc đẹp một chút thôi, thì

bà gằn lên nói bóng nói gió em lẳng

lơ này nọ." - Cô gái trẻ nói một thôi

một hồi, rồi nói tiếp - Mà em có

làm gì sai đâu, ngày nấu cơm ba

bữa, quần áo giặt là, ốm đau thì em

lo thuốc thang, bà con lên chơi thì

em lo quà cáp. Thế mà bà chẳng

những không ưng, còn tỏ vẻ ghét

em ra mặt.

"Trước khi lấy chồng, em đã tìm

hiểu gia đình nhà chồng chưa?"

"Trước khi cưới em cũng đến nhà

chơi vài lần, gia đình em điều kiện

không bằng gia đình anh ấy, rồi bọn

em có em bé mới cưới nên sau đấy,

thái độ của mẹ chồng khác hẳn."

"Bố chồng em thì sao?"

"Dạ, bố chồng em mất lâu rồi, mẹ

chồng em ở vậy nuôi lớn anh nhà

em, em cũng biết điều ấy nên luôn

cố để làm hài lòng bà, nhưng càng

cố thì bà càng ghét em. Em chẳng

biết làm sao nữa."

"Hay em thử ra nơi bà khiêu vũ, tìm

cho bà một cụ ông bầu bạn đi."

"Mẹ chồng em về rồi." - Cô gái nói,

rồi cúp vội máy.

Là phận gái, tôi không mong câu

chuyện khác máu tanh lòng, mẹ

chồng nàng dâu. Nhưng nếu không

có những câu chuyện ấy, công ty

của chúng tôi sẽ lụi bại rồi phá sản.

Cái tầm không cho cái tâm của tôi

đứng vững, còn muốn phát triển

công ty, thì chúng tôi còn cần mâu

thuẫn giữa những người đàn bà.

Người ta, sẽ chẳng mấy ai bỏ ra vài

giây để khen mẹ chồng tốt, khen

nàng dâu ngoan hiền, nhưng người

ta có thể bỏ ra nửa tiếng, cả tiếng,

thậm chí vài ba tiếng đồng hồ để

nói xấu nàng dâu hay mẹ chồng của

mình. Công ty của tôi, chỉ đơn giản

lắng nghe, chỉ cần biết lắng nghe,

chúng tôi sẽ lớn mạnh. Có lẽ không

có tổng đài điện thoại di động nào

nhận được nhiều cuộc gọi như tổng

đài Nàng Dâu, các máy trực điện

thoại luôn hoạt động không nghỉ,

nhân viên của chúng tôi thay vì làm

cả ngày mà làm theo ca, vừa lắng

nghe vừa giải đáp. Tôi ngồi trên

chiếc ghế xoay, nhìn màn hình vi

tính và mỉm cười mãn nguyện.

2012: Công ty ba thành viên.

2013: Công ty có ba mươi nhân

viên, trả hết nợ.

2014: Công ty có ba trăm nhân

viên, mở rộng các cột sóng khắp Hà

Nội, thành phố Hồ Chí Minh, và hơn

hai mươi tỉnh thành lân cận.

2015: Công ty có ba ngàn nhân

viên, mở rộng trên khắp các tỉnh

thành Việt Nam, mức doanh thu lớn

nhất trong các mạng di động, số

người sử dụng đông đảo nhất, chất

lượng phục vụ tốt nhất.

Bốn năm sau ngày thành lập công

ty, cuộc sống của tôi ngày càng tốt

lên, hàng tháng tôi gửi tiền về cho

mẹ, mua vườn, mua đất, mua nhà.

Mẹ cần thứ gì, tôi cho thứ ấy. Tôi

cũng đi từ Bắc vào Nam, mở các

lớp tập huấn về kỹ năng giao tiếp,

kỹ năng trực điện thoại, đôi khi, trả

lời phỏng vẫn trước báo chí. Nhiều

người biết ơn tôi bởi lập ra công ty

ấy, giải toả nỗi căng thẳng trong

lòng họ. Cũng có người cảm ơn tôi,

bởi tạo công ăn việc làm cho họ.

Lượng sinh viên đăng ký học khối C,

đặc biệt ngành Tâm lý học càng

ngày càng tăng, bởi cơ hội công

việc lớn. Họ khen tôi, nhiều người

khen tôi lắm. Vợ của hai cậu bạn

tìm đến tôi khi gia đình khúc mắc,

họ vui, tôi cũng vui.

Cuộc gọi lúc cuối cuối giờ chiều.

"Chị có bận gì không ạ?"

"Có việc gì thế em?" - Tôi hỏi cô

thư ký.

"Có một cuộc gọi đến tổng đài từ

một chàng trai, và anh ấy nói muốn

được sự giúp đỡ từ chị."

"Chị cũng đang rảnh, em nối máy

đi." - Tôi trả lời gọn nhe, lâu rồi tôi

cũng không nghe một cuộc điện

thoại, để lắng nghe những tâm sự.

"Alo. Tổng đài Nàng Dâu xin nghe."

"Chào chị. Một cô gái sẽ nhận lời

cầu hôn của một chàng trai khi

nhận được nhẫn vàng, nhẫn kim

cương hay một chiếc nhẫn mĩ kí

cùng với một trái tim biết yêu?"

Tôi chợt cười bởi câu hỏi của chàng

trai ấy.

"Còn xem cô gái của anh là người

như thế nào?"

"Một cô gái xinh đẹp vừa phải, có

một túi tiền hơi lớn và cái tôi thì

cực kỳ lớn."

"Anh yêu cô ấy chứ, hay chỉ bởi anh

muốn chinh phục cái tôi của cô ấy?"

"Tôi..."

"Nếu anh làm một người đàn ông

đẹp trai vừa phải, có một túi tiền

lớn vừa phải, có một cái tôi cực kỳ

lớn thì với anh, cô gái ấy chỉ là do

hiếu kỳ. Anh đừng đem hôn nhân

đến làm món đồ đặt cược cho trò

đùa tình cảm. Hãy cầu hôn, nếu anh

yêu cô ấy. Và nếu là tôi, thì chỉ cần

tình yêu cũng khiến tôi gật đầu với

một chiếc nhẫn mĩ kí rồi."

"Cảm ơn chị."

Tôi bước đến bên cửa sổ, hoàng hôn

đẹp quá. Đỏ huyền hoặc pha tím

mộng mơ, có chút ánh vàng của

nắng cuối chiều. Phía xa, mây trắng

xốp dầy lên từng lớp. Tôi nghĩ về

giọng chàng trai vừa rồi, rất quen.

Và câu chuyện ấy, cũng rất quen.

Lạ. Cuộc đối thoại với anh ta cũng

như cuộc đối thoại của tôi với

chính tôi. Có thật là tôi sẽ gật đầu

với một chiếc nhẫn mĩ kí hay

không?

Tôi đã ba mươi.

Tôi là một nàng dâu.

Tôi sinh ra là để phục vụ các nàng

dâu.

Tôi còn phục vụ những người đã là

nàng dâu, đang là nàng dâu, và cả

những người có những điều muốn

tâm sự về nàng dâu.

Tôi chưa từng làm dâu một họ.

"Alo."

"Chị ơi, lại có một cuộc gọi nữa

muốn được sự tư vấn từ chị, bà cụ

này khóc ghê lắm, như thể bị con

dâu bạo hành ấy."

"Chuyển máy cho chị."

Cuộc gọi cuối cùng trong ngày.

"Tổng đài Nàng Dâu xin nghe."

"Con đang nghe máy đấy à." - Giọng

người phụ nữ già run lên từng đợt

theo tiếng nấc.

"Vâng, có chuyện gì vậy bác. Bác kể

con nghe đi."

"Bác có hai con trai, hai con dâu và

một cô con gái. Cuộc sống gia đình,

cũng có lúc này lúc kia, nhưng gia

đình bác lại ổn thoả, nhờ công ty

của con cả đấy. Hai con dâu bác

khen con không ngớt lời."

"Cảm ơn bác, công ty con chỉ...."

"Nhưng cô con gái của bác đã ba

mươi mà chưa lấy chồng, chưa một

lần giới thiệu bạn trai. Nó làm trên

Hà Nội nhưng cách nhà không quá

xa, dạo trước, dăm bữa nửa tháng

nó về đôi ba lần, nhưng thưa dần,

nó chỉ còn gửi tiền về. Thi thoảng

gọi điện hỏi thăm bác qua loa rồi

thôi. Bác tủi lắm con à."

Tôi không biết nói gì với người phụ

nữ già ấy, con gái của bác, giống tôi

quá. Liệu mẹ tôi, có giống bác

không?

....

"Đến bây giờ, nó còn không nhận ra

giọng của mẹ nó nữa. Trang, về đi

con à. Muốn làm tốt dâu nhà người,

thì trước hết cần phải là con ngoan

của mẹ."

Sơn La, ngày 5 tháng 8 năm 2012

Cát Thảo