Đề bài: Văn hào Nga Lép-xtôi có nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Phát biểu suy nghĩ về vấn đề này.

Bài làm

Cuộc sống vốn quý giá đã ban tặng cho ta biết bao điều hạnh phúc, bao ước mơ và khát vọng. Trên con đường chúng ta đi, lí tưởng sẽ là người bạn đồng hành đưa ta đi suốt cuộc hành trình chân không mỏi để tìm đến niềm tin, khát khao và ước vọng. Đôi lúc chúng ta lại cảm thấy mệt nhoài vì mọi thứ, cố gắng cũng chỉ để làm những điều mình đã từng khao khát, đã từng ước mơ nhưng rồi mình lại thất bại. Có người lại dành trọn vẹn cả một thời thanh xuân đẹp đẽ của mình để đi vào những “hư vô”, không mục đích sống, không ước mơ và hoài bão, họ mất đi phương hướng cho bản thân họ từng ngày mà họ không biết rằng bản thân mình đang đi sai đường, lạc lối như trên một sa mạc khô cằn không sự sống, mãi mãi chỉ là cái chết mà thôi. Họ đang đầu độc bản thân mình từng ngày từng ngày khi một mai lí tưởng kia bị vùi lấp trong bóng tối và vô vọng. Cũng như vậy một con người sẽ khó có được một cuộc sống có ý nghĩa, đáng tự hào nếu như cũng thiếu đi những lí tưởng cao đẹp. Khẳng định cho vai trò và sức mạnh của lí tưởng, văn hào Nga Lép-xtôi đã từng nói rằng: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống” đã cho chúng ta một cách nhìn, cách hiểu đầy chiêm nghiệm.

Trong cuộc sống này, có nhiều cách để cho chúng ta định nghĩa về lí tưởng. “Lí tưởng” đa dạng và phong phú, biến hoá trong từng hoàn cảnh thực tiễn của cuộc sống. Nhưng rồi cuối cùng lí tưởng mà chúng ta đang đi tìm cho bản thân ta chính là nằm trong tiềm thức của mỗi người hôm nay.

Lí tưởng là gì? Vì sao lí tưởng chính là ngọn đèn soi sáng cho mỗi người? Và cả những quan niệm chưa đúng về nó. “Lí tưởng là tư tưởng và mục đích sống được xem là cao nhất, tốt đẹp mà ta cần đạt đến và chiếm dụng lấy nó”. Lí tưởng cho bản thân chúng ta mục đích sống, ước mơ và hoài bão đang ấp ủ từng ngày và sẽ có cơ hội bùng cháy lên nếu ngày mai ta thức dậy mang trong lòng những “lí tưởng” cao đẹp. Cuộc sống đầy rẫy những chông gai buộc ta phải đi và đứng dậy sau những vấp ngã bằng chính đôi chân, đôi tay và cả một “lí tưởng” mãnh liệt trong tiềm thức. Nó giúp cho người ta biết thế nào là khát vọng lớn lao hay là một nghị lực phi thường đơn thuần là để vượt qua mọi gian nan, khổ ải, mọi cám dỗ của cuộc sống và rào cản của bản thân mình.

Chúng ta hãy thử tưởng tượng rằng nếu như một ngày nào đó, bạn lái một chiếc thuyền cuộc đời mình trên một dòng sông mây mù giăng lối, bão tố phong ba và chẳng bao giờ bạn có thể tìm được một bến đậu bình an, tươi sáng nếu như bạn lái con thuyền ấy không vững vàng, đúng đắn. Bạn chọn cách tuyệt vọng và chấp nhận cho số phận hay là sẽ vượt lên bằng lí tưởng của mình? Lí tưởng trong hoàn cảnh đó là cả trái tim, là cả “hồng cầu” và “bạch cầu” đang chảy trong huyết quản mà cho ta sức mạnh vượt qua giông bão của cuộc đời. Lí tưởng sẽ làm cho cuộc sống chúng ta thú vị, phong phú, sinh động, lấp lánh sắc màu như cơn mưa mùa hạ lắm tắm đỗ xuống mang theo những hạt mưa đầu mùa như những hạt phù sa trĩu nặng cho cây lá xanh tươi, như được tắm mát sau cái nắng hè chói chang. Đặng Thuỳ Trâm – nữ anh hùng trong trái tim của bao người dân Việt Nam đã hi sinh thân mình với lí tưởng cao đẹp: “Dù còn dù mất cũng là những ngày vui bất tận khi hoà bình chân chính trở lại trên đất nước chúng ta. Hơn hai mươi năm rồi khói lửa đau thương vẫn trùm lên dải đất hiền lành. Nước mắt chúng ta chảy xuống nhiều rồi, xương máu cũng đổ nhiều rồi. Chúng ta có tiếc gì đâu để đổi lấy độc lập, tự do”. Lí tưởng cao cả của người nữa anh hùng giờ đây đã trở về với đất mẹ nhưng dư âm của nó thì vẫn còn âm ỉ chảy trong lòng đất mẹ và thôi thúc thế hệ hôm nay hãy luôn biết khát khao và cháy hết mình với đam mê, mục đích sống tốt đẹp của chính mình. Hồ Chí Minh – người cha vĩ đại của cả dân tộc Việt Nam, vị anh hùng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới, ngay từ thuở thiếu thời đã có “một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành” và sau này Bác luôn mang trong tim của mình về một hình ảnh đất nước Việt Nam hoà bình, độc lập dân tộc và hạnh phúc. Chính vì lí tưởng ấy là “ngọn đèn soi sáng” giúp cho Bác đi khắp chân trời Âu, Mĩ.

Bấy nhiêu đó thôi cũng cho chúng ta cái nhìn trọn vẹn về tầm quan trọng của lí tưởng. “Đời người phải trải qua giông tố nhưng chớ cuối đầu trước giông tố” (Đặng Thuỳ Trâm). Giông tố thử thách lòng can đảm, sự quyết tâm của chúng ta nhưng liệu rằng những quyết tâm, những mục đích và lí tưởng sống của mỗi người liệu rằng có được hiện thực hoá không nếu như không có lí tưởng. Lí tưởng càng giàu có thì sự thành công càng được tô đậm. Bản thân càng theo đuổi chinh phục những mục tiêu cao hơn, bạn dám giang rộng đôi cánh để bay thật xa hơn nữa, thoát khỏi viễn cảnh “một ngôi nhà nhỏ, hai trái tim vàng”, với đồng với bể thì thành công và may mắn sẽ đến với bạn nhiều hơn. Thất bại trong chuyện học tập, trong công việc làm ăn, cả việc thực hiện hoá mục tiêu của mình,…điều đó là một điều hiển nhiên nhưng lí tưởng bản thân sẽ giúp mình đứng dậy và gạt bỏ đi thất bại lần đầu mà hướng về tương lai gieo vào lòng niềm tin và hi vọng mới vào cuộc sống. Bản thân của mỗi người cũng sẽ trưởng thành qua năm tháng. Lí tưởng cho ta cái ý thức về sự tồn tại của mỗi người trong xã hội vì lí tưởng của mỗi người là khác nhau. Có người thì có suy nghĩ là sau này sẽ được bay lên sao Hoả trở thành một nhà phi hành gia vũ trụ lẫy lừng, có người thì có mục tiêu làm bác sĩ, một nhà hoạt động xã hội giỏi, một nhà chính trị gia nổi tiếng,…ai cũng có lí tưởng đẹp và họ cho phép bản thân mình tự hào vì điều đó. Giới hạn bản thân là giới hạn khó khăn nhất để nắm bắt lí tưởng. Đó có thể là giới hạn về độ tuổi để theo đuổi mục tiêu, sự giới hạn về vốn để đầu tư vào một dự án tiền tỷ nào đó hay xây dựng một công trình kiến trúc tầm cỡ,…dù còn khó khăn cần đến sự đầu tư hay giúp đỡ của một nhà hảo tâm hay là tự bản thân cho mình cái động lực, tin tưởng là mình sẽ làm được, sẽ chiến thắng…thì lí tưởng cũng sẽ là nền tảng để thực hiện các mục tiêu đó của mình. Lí tưởng có đôi khi sẽ nắm quyền điều hành cuộc sống của chúng ta vì nó không có giới hạn mà luôn “biến thiên” theo nhiều chiều trong cuộc sống, từ “âm” sang “dương” và chiều ngược lại. Mỗi người trong chúng ta nên ý thức hơn về việc tạo dựng lí tưởng cho bản thân ngay từ lúc bây giờ vì có lí tưởng thì mới có một cuộc sống tốt đẹp. Những người đó họ sẽ có phương hướng kiên định, họ tạo lập cho mình cuộc sống riêng, niềm hạnh phúc riêng xen lẫn những niềm vui riêng, tương lai và sự nghiệp riêng còn bản thân chỉ ngồi đó biết than vãn, nói những lời hứa “suông”, oán trách cuộc đời, oán trách số phận sao lại đen đủi như vậy và sao nó lại đến với mình mà không phải là ai khác thì bạn đã từng thất bại rồi đó. Bạn cho phép bạn thất bại, cho phép điều xấu, sự tuyệt vọng chiếm lĩnh lấy bạn, nó sẽ là động lực thôi thúc bạn làm những điều vô nghĩa, thậm chí là có hại như giết người, cướp giật, tệ nạn xã hội,…xem như cuộc sống đã rơi vào con đường cùng và lí tưởng sẽ dần nhường chỗ cho cái xấu tiếp cận bản thân.

Lí tưởng luôn gắn chặt với xã hội, với lợi ích của nhân dân, đất nước, thì lí tưởng đó sẽ càng cao cả hơn, mới thiết thực và và đúng đắn. Mỗi chúng ta, mỗi cá nhân hãy phân biệt được lí tưởng với “tham vọng” cá nhân tầm thường, sự “tù động” trong cách suy nghĩ và phương pháp sống thiếu khoa học và những ham muốn độc ác, tội lỗi. Muốn mình nổi tiếng, một người cố đạt được bằng mọi cách để chiếm giữ, đạt được điều mà mình muốn, hái lấy “chiến công” và “thành tích”. Nó cũng giống như bạn mắc căn bệnh “thành tích” vậy đó, luôn luôn suy nghĩ, tính toán thiệt hơn đến nỗi mà trở thành một “hiện tượng”, một hình ảnh xấu trong xã hội. Thực trạng xã hội ngày nay cho thấy nhiều bạn thanh niên và bạn trẻ có nhiều khát khao làm giàu từ cuộc sống, trong công việc và cả chuyện học tập của bản thân không chính đáng. Thích hưởng lạc, chỉ biết hưởng thành quả của người khác mà bản thân không biết tự cố gắng học tập, trau dồi và học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước nên đã rơi vào những cuộc chơi “sa đoạ” như “đỏ đen”, chơi đề, đánh bạc, mại dâm, trộm cắp, miệt mài trong những cơn say, cơn vui vô bổ trong các vũ trường, quán net, karaoke,…mà bỏ mặc cho cuộc đời và số phận trôi nổi. Họ là những con chim bị nhốt vào lòng chờ ngày chết, những con cá sắp bị đưa lên “thớt” hay những con chim trời lạc đàn không biết bay về đâu.

Một cuộc sống có lí tưởng là một cuộc sống cho ta những điều hay, lẽ phải, cái bổ ích, sự thành công và rất nhiều những thứ khác. Nhưng trái với nó là một cuộc sống thiếu đi lí tưởng và tất nhiên nó cũng chẳng phải là cuộc sống. Cuộc sống thiếu lí tưởng, một lí tưởng viễn vông, xa rời thực tế, không nhằm vào cái gì thì sẽ làm cho con người ta kém phần nghị lực, trở nên lười biếng vô cùng, sẽ bất lực, hoài nghi về mọi thứ đang diễn ra xung quanh thậm chí còn ích kỉ và đau khổ vì cuộc đời vốn dĩ của những người đó đã tẻ nhạt, chán ngắt, héo queo như mùa đông đã khoá kín tâm hồn của họ mà đóng sập cánh cửa lại dù bầu trời hôm nay ánh nắng có chói chang đến như thế nào.

Emily Dickinson đã từng nói: “Nếu không biết khi nào bình minh sẽ đến thì hãy mở rộng tất cả cánh cửa trong nhà bạn”. Vì sao lại như vây? Vì đơn giản mỗi người là một mảnh ghép của cuộc sống, là một nét màu tô điểm thêm cho bức tranh của cuộc sống tươi đẹp hơn. Chúng ta chưa bao giờ mệt nhoài trên hành trình tiềm kiếm lí tưởng của mình vì cuộc đời mỗi người là một sợi chỉ đỏ mong manh và những sợi chỉ đó có dệt nên một tấm thảm lộng lẫy hay không thì còn phụ thuộc vào bản thân của mỗi chúng ta. Nếu như ta chưa biết bắt đầu tìm kiếm lí tưởng từ đâu thì bạn hãy thử một lần hãy lắng nghe con tim mình nói, đừng ngồi ì một chỗ mà than vãn, ước ao mông lung như một trò đùa nữa mà hãy hành động và áp dụng vào trong cuộc sống. Đứng dậy và làm những gì mà bản thân mình thấy hài lòng và cảm thấy thích cũng là mục tiêu và lí tưởng sống. Đi ra ngoài, giao tiếp với xã hội, với bạn bè tạo mối quan hệ tốt đẹp; tham gia vào những công việc thiện nghiện vì cộng đồng cũng là đang tiềm kiếm và xây dựng cho mình lí tưởng, giúp bạn tránh xa tệ nạn xã hội. Thay vì chơi game mỗi ngày, bạn hãy tự đọc sách hằng ngày để tìm kiếm cho mình những chân trời kiến thức mới, những vùng đất mới và trau dồi thêm cho tâm hồn thêm giàu có. Bản thân hãy tự xây dựng cho mình một thời gian biểu để liệt kê những hoạt động trong ngày những gì mình nên làm trước, cái gì nên làm sau và cái nào không nên làm, cái nào nên làm. Hay đơn giản là tự bản thân tự hoạch định cho mình những ước mơ, những ngành nghề phù hợp với tính cách và sở thích, cả năng lực qua hoạt động thực tiễn và học tập. Đơn giản là những buổi nói chuyện, tán ngẫu cùng với bạn bè về chuyện tương lai, về công việc dự định cho ngày mai hay khao khát thực hiện một dự án triệu đô nào đó,…tất cả điều ấy đều tốt đẹp và đáng được tuyên dương. Nó sẽ là động lực, niềm tin và cả hi vọng tốt đẹp giúp bạn mỗi ngày trên con đường nắm lấy “lí tưởng” cho riêng mình.

Mỗi người trong chúng ta cần rút ra cho mình những bài học bổ ích bởi vì trên con đường tìm kiếm và xác lập lí tưởng luôn cần chính bạn nỗ lực, chính bạn thực hiện và biến nó thành hiện thực. Đừng ngồi kêu ca, than vãn và oán trách mà hãy chủ động tiến tới cuộc đời bằng “một trái tim nóng và một cái đầu lạnh” có thế lí tưởng sẽ luôn hiện diện bên cạnh bạn và không một thế lực xấu xa nào có thể cản trở bạn làm điều ấy.

Chúng ta đã ấp ủ cho mình những ước mơ, lí tưởng gì? Bản thân tôi thì cũng đã tạo cho mình những cơ hội mới để phát huy lí tưởng của mình. Vì tôi biết cuộc sống này sẽ đẹp hơn nếu như tôi có lí tưởng, có ước mơ, dám hoài bão và hi vọng. Tôi làm được thì bạn cũng sẽ làm được vì đơn giản chỉ một điều rằng đằng sau lí tưởng của cuộc đời có bóng dáng của những dấu chân ta đã đi qua, hằng sâu vào đất những hạt bụi đời còn vương vãi đâu đây.

Lí tưởng chính là biểu hiện của niềm tin vào tương lai. Ta chính là mỗi bông hoa của cuộc đời, muốn cho bông hoa ấy mãi mãi là của cuộc đời thì hãy gieo vào nó những lí tưởng cao đẹp và có ích. Niềm tự hào của mỗi chúng ta là hãy ấp ủ cho mình một lí tưởng cao quý mà không mệt mỏi để chiến đấu cho lí tưởng đó, để bông hoa của chúng ta sẽ được sống mãi với cuộc đời, sống mãi trong lòng mọi người vì biết đâu ngày mai khi ta thức dậy vườn hoa kia sẽ chớm nở những bông hoa đầu tiên thơm ngát hương thơm.